Homunculus, is een term die voor mij nieuw is. Toch heb ik er dagelijks mee te maken. In het Latijn betekent homunculus het kleine mannetje. Ja, ik voel mij vaak een klein jongetje maar daar gaat het nu niet over.
Aan de fysiotherapeut vertel ik dat ik regelmatig onbewust het litteken op mijn duim masseer. Het litteken doet geen pijn, soms schrijnt het een beetje. Hij is niet verbaasd en laat mij op zijn scherm een stripachtig figuur zien. Een tekening van een dun mannetje met overdreven uit de kluiten gewassen handen, een groot hoofd met exorbitante lippen die een tong van jewelste uitsteekt. Zo moeten we ons dus voorstellen hoe de hersenen ons lichaam waarnemen. Prikkels aan de handen, het hoofd, de lippen en de tong worden het intensiefst geregistreerd. Het stripfiguurtje is een personificatie van het bewustzijn van ons lichaam.
Het litteken is aan het genezen, wat mijn hersenen meer registreren dan bijvoorbeeld het dagelijks gerommel in mijn darmen. Waardoor vanzelfsprekend de aandacht naar het litteken gaat en ik het ga masseren.

Gemiddeld staat er voor de revalidatie van operaties aan duimbasis artrose een periode van 15 weken. Ik heb nog geen drie maanden fysio- en ergotherapie of de afsluitende vragenlijst komt al via de mail binnen. Alleen de resterende krachttest na zes maanden staat nog gepland.
Drie weken, drie maanden en drie jaar is in mijn perceptie een veel voorkomende maat met betrekking tot mijn artrose verhaal. Een soort drie gewaarwording, vrij vertaald naar het Latijn: een tria sensu
Ongeveer drie jaar nadat ik voor het eerst pijn kreeg bij het aantrekken van wegwerp verfhandschoenen heeft de huisarts mij doorverwezen naar het hand en pols centrum. Drie jaar later met intensieve handtherapie, het dragen van drie verschillende ortheses en drie keer een injectie ben ik voor een operatie op de wachtlijst van het ziekenhuis gezet. Een wachtlijst van minimaal drie maanden: als je dan nog niets heb gehoord moet je aan de bel trekken.

Het hand en pols centrum is niet meer gecontracteerd door mijn zorgverzekeraar. Daarom ben ik nu bij een ander centrum. Een dat niet verbonden is aan een ziekenhuis maar aan een privékliniek. Deze kliniek heeft een kortere wachttijd. In mijn beleving ben ik zes weken na mijn eerste consult geopereerd. Met mijn agenda erbij blijken het slechts vijf weken te zijn.

Dat ik geen fysio- of ergotherapie meer krijg wil niet zegen dat ik er al ben. De eerste drie maanden verliepen voorspoedig en zijn intensief beleefd. De tijd erna is stroperig, de verbeteringen gaan een stuk langzamer. Ik ben op mijzelf terug geworpen.

Dus toch nog een gevoel van een klein jongetje, dat het nu helemaal zelf moet zien klaar te spelen.


Voor een voorbeeld van het homunculus mannetje: https://www.sciencephoto.com/media/539151/view/sensory-homunculus